Themamaand april
Hedendaagse Iraanse cinema
Iran is een land dat ondanks de censuur een internationaal geroemde onafhankelijke hedendaagse cinema heeft. De filmmakers vinden creatieve wegen om de strikte filmregels van de islamitische republiek te omzeilen en de films naar het buitenland te exporteren. Het internationale succes staat in schril contrast met het lot dat de cineasten in eigen land treffen, vrijheidsbeperkingen en zelfs gevangenisstraffen. De vier films die in de themamaand zijn geprogrammeerd geven een mooi overzicht van de kracht en expressie van de Iraanse cinema van nu.
Son-Mother
102 min.
Drama
Regie: Mahnaz Mohammadi / Iran / 2019
Armoede, roddels en een verstikkende streng-religieuze moraal drijven de weduwe Leila en haar twaalfjarige zoon Amir uit elkaar in het hedendaagse Iran. De buschauffeur die Leila wil huwen heeft namelijk een dochter van dezelfde leeftijd, die niet met een jongen onder één dak mag leven voor ze is uitgehuwelijkt. Leila wordt gedwongen een onmogelijke keuze te maken.
In de eerste helft van de film (getiteld Son) maken we kennis met weduwe Leila, in de tweede helft van de film (getiteld Mother) verschuift de aandacht naar de zoon Amir.
Dertien jaar geleden werd regisseuse Mahnaz Mohammadi voor het eerst gearresteerd toen ze met een groepje vrouwen protesteerde tegen de arrestatie van vrouwenrechtenactivisten. Sindsdien maakt de Iraanse overheid haar leven tot een hel. In 2014 werd ze om haar kritische documentaires veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf wegens ‘het in gevaar brengen de nationale veiligheid’ en ‘propaganda tegen het regime’. In een interview vertelde ze: “ Ik raakte gedesoriënteerd door de folteringen. Ik heb mezelf daar verloren, in een cel van anderhalf bij twee meter. Het was angstaanjagend. Drie keer hebben ze me meegevoerd om me op te hangen”.
Dat Mohammadi toch weer een film kon maken, is te danken aan de verdeeldheid binnen het Iraanse regime. Ze wordt gesteund door een hervormingsgezinde fractie. Maar hoelang nog is de grote vraag.
De pers over Son-Mother:
VPRO Cinema (★★★★) ‘Aangrijpende speelfilm over isolement’
de Volkskrant (★★★) ‘De jonge Mahan Nasiri speelt meesterlijk’
NRC (★★★) ‘Tweede helft maakt de tragiek invoelbaar’
Het Parool: ‘Toont met meedogenloze precisie knellend systeem’.